به گزارش اسپاد انرژی – حرکت به سمت پتروپالایشگاه‌ها به‌عنوان یک راهبرد کلیدی، فرصتی بی‌نظیر برای رشد پایدار اقتصادی ایران فراهم می‌کند. با توسعه پتروپالایشگاه‌ها، کشور می‌تواند با تبدیل نفت خام به محصولات شیمیایی با ارزش افزوده بالا، درآمدهای خود را افزایش داده و وابستگی به صادرات نفت خام را کاهش دهد. این فرآیند نه‌تنها به مقابله با تحریم‌های بین‌المللی کمک می‌کند، بلکه اشتغال‌زایی و رونق صنایع مرتبط را نیز به همراه دارد.
در دنیای امروز، که اقتصاد ایران تحت تأثیر فشارها و تحریم‌های بین‌المللی قرار دارد، توسعه و بهره‌برداری از منابع نفتی به‌صورت خام فروشی، دیگر نمی‌تواند به‌عنوان یک استراتژی پایدار و موفق در نظر گرفته شود. برای کشوری مانند ایران که دارای ذخایر غنی نفت و گاز است، حرکت به سمت تکمیل و توسعه زنجیره ارزش نفت خام اهمیت حیاتی دارد. یکی از راهبردهای اساسی در این زمینه، توسعه ظرفیت پتروپالایشگاهی کشور و تمرکز بر ساخت پتروپالایشگاه‌ها با سرمایه‌گذاری بخش غیردولتی است. پتروپالایشگاه‌ها با تبدیل نفت خام به محصولات شیمیایی با ارزش افزوده بالا، نه‌تنها می‌توانند به مقابله با تحریم‌های اقتصادی کمک کنند، بلکه زمینه‌ساز رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال پایدار در کشور نیز خواهند بود.
برای بررسی اهمیت و مزایای پتروپالایشگاه‌ها و نقش آن‌ها در اقتصاد و صنعت نفت ایران با زینب قیصری؛ رئیس فراکسیون امنیت انرژی مجلس شورای اسلامی به گفتگو پرداختیم.
تولیدات پتروپالایشگاه‌ها غیرقابل تحریم هستند
قیصری با اشاره به اهمیت اقتصاد مقاومتی، خاطرنشان می‌کند: توسعه پتروپالایشگاه‌ها یکی از راهبردهای کلیدی است که می‌تواند به عنوان یک پاسخ موثر به تحریم‌های اقتصادی علیه ایران عمل کند. این تاسیسات نه تنها به کشور امکان می‌دهند که وابستگی خود به صادرات نفت خام را کاهش دهد، بلکه با تبدیل نفت به محصولات شیمیایی با ارزش افزوده بالا، درآمدهای ارزی کشور را نیز افزایش می‌دهند. محصولات تولیدی در پتروپالایشگاه‌ها به دلیل تنوع و گستردگی بازارهای مصرفی، غیرقابل تحریم هستند و به راحتی می‌توان آن‌ها را به مصرف‌کنندگان نهایی فروخت.
جلوی خام فروشی را بگیریم؛ اشتغال و رشد اقتصادی بیشتر می‌شود
رئیس فراکسیون امنیت انرژی مجلس اظهار داشت: با حرکت به سمت توسعه پتروپالایشگاه‌ها، ایران می‌تواند از مزایای متعددی بهره‌مند شود. اولاً، این حرکت به کاهش وابستگی اقتصاد به درآمدهای حاصل از خام‌فروشی نفت کمک می‌کند و کشور را در برابر شوک‌های خارجی در بازارهای نفتی در دسترس کشور مقاوم‌تر می‌سازد. ثانیاً، پتروپالایشگاه‌ها با ایجاد ارزش افزوده و افزایش حاشیه سود، می‌توانند نقشی اساسی در بهبود اقتصاد کشور ایفا کنند. از منظر اقتصادی، تبدیل نفت خام به محصولات با ارزش‌تر نه تنها باعث افزایش درآمدهای صادراتی می‌شود، بلکه به ایجاد اشتغال و تحریک رشد صنایع مرتبط نیز منجر می‌گردد.
تفاوت‌های میان پالایشگاه‌ها و پتروپالایشگاه‌ها
وی ادامه می‌دهد: تفاوت‌های میان پالایشگاه‌ها و پتروپالایشگاه‌ها نیز اهمیت زیادی در این راهبرد دارند. در حالی که پالایشگاه‌ها عمدتاً بر تولید سوخت‌های فسیلی متمرکز هستند، پتروپالایشگاه‌ها با ترکیب فرآیندهای پتروشیمی، قادر به تولید مواد شیمیایی پایه و محصولات با ارزش‌تری همچون الفین‌ها و آروماتیک‌ها هستند. این رویکرد نه تنها کارآیی استفاده از منابع نفتی را افزایش می‌دهد بلکه به کاهش هزینه‌های تولید و افزایش حاشیه سود نیز کمک می‌کند.
تسهیلات برای جذب سرمایه گذار خارجی
قیصری خاطرنشان می‌کند: یکی از جذاب‌ترین جنبه‌های توسعه پتروپالایشگاه‌ها در ایران، امکان سرمایه‌گذاری غیر دولتی و ارائه مشوق‌های متعدد برای جذب سرمایه‌گذاران طبق قانون مصوب مجلس در این زمینه است. اعطای مجوز تنفس خوراک برای سال اول و همچنین ایجاد اعتبار ارزی برای تهاتر تجهیزات با نفت خام به میزان ۱۵۰ هزار بشکه در روز از راهکارهای مهمی هستند که می‌تواند باعث جلب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در این حوزه شوند. این سیاست‌ها نه تنها به کاهش هزینه‌های اولیه سرمایه‌گذاری کمک می‌کنند بلکه محیطی مساعد برای رشد و نوآوری در صنعت نفت فراهم می‌سازند.
لزوم توجه وزیر نفت پیشنهادی به مسئله پتروپالایشگاه‌ها
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: برای تحقق اهداف توسعه پتروپالایشگاه‌ها، لازم است که دولت و به خصوص وزیر نفت پیشنهادی با ارائه یک برنامه عملیاتی و ایجاد چارچوب‌های قانونی و حمایتی، مسیر را برای سرمایه‌گذاران و فعالان صنعت نفت هموار سازد. این رویکرد نه تنها به افزایش ظرفیت‌های تولید و صادرات کشور کمک می‌کند بلکه می‌تواند به عنوان یک نیروی محرکه برای توسعه پایدار و رشد اقتصادی عمل کند.
قیصری در پایان افزود: به طور کلی، حرکت به سمت پتروپالایشگاه‌ها به‌عنوان یک راهبرد کلیدی، فرصتی بی‌نظیر برای رشد پایدار اقتصادی ایران فراهم می‌کند. با توسعه پتروپالایشگاه‌ها، کشور می‌تواند با تبدیل نفت خام به محصولات شیمیایی با ارزش افزوده بالا، درآمدهای خود را افزایش داده و وابستگی به صادرات نفت خام را کاهش دهد. این فرآیند نه‌تنها به مقابله با تحریم‌های بین‌المللی کمک می‌کند، بلکه اشتغال‌زایی و رونق صنایع مرتبط را نیز به همراه دارد. علاوه بر این، پتروپالایشگاه‌ها با ارائه یک بستر مناسب برای جذب سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی، می‌توانند به بهبود زیرساخت‌های صنعتی کشور و تحریک رشد اقتصادی کمک کنند و در نهایت ایران را به سمت یک اقتصاد متنوع و مقاوم در برابر شوک‌های خارجی هدایت کنند.